دغدغههای فعالان حقوق بشر در «صدایی برای تاریکی»
تریبون هنر: امیرحسین حریری که این روزها نمایش «صدایی برای تاریکی» را روی صحنه میبرد، این نمایش را روایتی از دغدغههای فعالان حقوق بشر در کشورهای گوناگون دانست.
او با ارایه توضیحاتی درباره ویژگیهای متن و شیوه اجرایی این اثر نمایشی، شرایط اجتماعی و سیاسی را بر استقبال تماشاگران از تئاترهای روی صحنه، بیتاثیر ندانست.
حریری که مدتی است نمایشی را کارگردانی نکرده، درباره فاصله زیادی که بین اجرای دو نمایشش افتاده است، توضیح داد: به دلیل مشغلههای اجرایی و آموزشی، بین فعالیتهای کارگردانیام فاصله افتاد هرچند به خاطر فعالیتهایی که با دانشجویان داشتم، از فرآیند کارگردانی و تولید نمایش دور نبودم.
این مدرس تئاتر اضافه کرد: پیش از کرونا نمایشی را در گرجستان و با گروهی گرجی کار کردم که قرار بود علاوه بر ایران در چند کشور دیگر نیز روی صحنه برود اما به دلیل همهگری کرونا، اجرای آن به یک نوبت اجرا در ایران محدود شد.
او که نمایش تازهاش را با متنی از آریل دورفمان اجرا میکند، اضافه کرد: در این مدت دنبال متنی بودم که هم در جهت وظایف آموزشیام باشد و هم دغدغه شخصیام را در آن بیایم. به همین دلیل این نمایش را با حضور دانشجویان و همراهی استادان آماده اجرا کردم.
حریری با ارایه توضیحاتی درباره ویژگیهای این نمایش افزود: نمایش ما در گونه تئاتر مستند جای میگیرد که متن آن به قلم یکی از نویسندگان شاخص تئاتر سیاسی جهان نوشته شده است.
این کارگردان ادامه داد: بیشتر کنشگران تئاتر ما آریل دورفمان را به واسطه نمایشنامه «مرگ و دوشیزه» میشناسند اما متن دیگر او «صداهایی ورای تاریکی» که ما آن را اجرا میکنیم، در گونه تئاتر مستند و بر اساسا دغدغههای نویسنده درباره حقوق بشر نوشته شده است.
حریری با ارایه توضیحی درباره حال و هوای این نمایشنامه اضافه کرد: این نمایشنامه روایتهایی از فعالان حقوق بشر در کشورهای گوناگون را مورد توجه قرار داده است. درواقع با این افراد صحبت شده و دورفمان این گزارشها و مصاحبهها را در قالب متن دراماتیک نگاشته است. بنابراین در ساختار نمایشنامه با یک روایت کلاسیک رو به رو نیستیم بلکه با مجموعهای از خرده روایتها مواجهیم.
وی اضافه کرد: متن درباره افرادی است که با مساله حقوق بشر در کشور خودشان مشکل دارند و هر یک میکوشند تا بنا به میزان تواناییها و ظرفیتهایی که در اختیار دارند، صلح پایدار را در کشور خود برقرار کنند.
او با اشاره به دیگر ویژگیهای این نمایشنامه ادامه داد: متن خساستی در خود بروز میدهد که برای تبدیل آن به وجوه نمایشی نتوان از ابزارها و ساختار معمول استفاده کرد اما در عبن حال ظرفیتهای کاملا تجربهگرایی را در اختیار گروه اجرایی قرار میدهد. به همین دلیل به محض خواندن متن، آن را برای ترجمه پشنهاد کردم و علاوه بر دراماتورژی متن، در مرحله تمرین، به دراماتورژی اجرا نیز رسیدیم.
او با اشاره به اینکه این نمایشنامه برای اولین بار در ایران ترجمه و اجرا میشود، اضافه کرد: ممکن است نمایشنامه در سلیقه خیلی از افراد نباشد. در کشور ما عموما نمایشنامههایی ترجمه میشود که بیشتر به سمت ادبیات دراماتیک تمایل دارند اما این متن، قدری ساختارگریز است ولی نمیتوانیم این نوع از نمایشنامه را به عنوان رویکردهای نوین نادیده بگیریم.
حریری درباره شیوه اجرایی این نمایش نیز توضیح داد: سعی کردیم تا حد ممکن به مولفههای تئاتر مستند پایبند باشیم اما در جاهایی پا را فراتر گذاشتیم و کوشیدیم به سمت اجرای دراماتیک نیز پیش برویم چون بهتر میتواند با تماشاگر ارتباط برقرار و پیام خود را راحتتر منتقل کند.
این کارگردان با ابراز رضایت از میزان استقبال تماشاگران از نمایشش درباره تاثیر شرایط اجتماعی و سیاسی بر استقبال تماشاگران از تئاتر نیز گفت: با اینکه نمایش ما یک کار دانشگاهی است، خوشبختانه از استقبال تماشاگران راضی هستم و بازخوردهای خوبی از کار گرفتهایم و خوشحالم که تلاش چند ماهه این گروه از دانشجویان و همراهی استادان، مورد توجه تماشاگران قرار گرفته است. اما در هر حال همه فعالیتهای فرهنگی هنری به نوعی تحت تاثیر فضای اجتماعی و سیاسی کشور قرار گرفتهاند با این حال امیدوارم تماشاگران بیشتری آثار مانند نمایش ما را ببینند چراکه حاصل کار گروهی از جوانان است و استقبال تماشاگران، شوق فعالیت را در آنان زنده نگه میدارد.
بازیگران این نمایش(به ترتیب ورود به صحنه عبارتند از: رضا صمد پور، مهدی اسکندری، بیتا جمالی، مژگان رادفر، سید جواد حسینی (خیام)، سارا فتحی، صدف اسداللهی، حسین فیروزی، سارا ذوقی، ملیکا زارع، طناز فضایلی، سمانه صادقی، مبینا کاظمی، بهروز پرنیان، یزدان افشانی، جلال شهسواری، هانیه زمردی، شیما بختیاری، اردوان ابراهیمی.
نمایش «صدایی برای تاریکی» با ترجمه و دراماتورژی علی مهرانی و تهیهکنندگی دیاکو خاکی هر شب ساعت ۲۰ به مدت ۶۵ دقیقه در تالار اصلی مرکز تئاتر مولوی روی صحنه میرود.
روایت «بابک صحرایی» از «مرگ با طعم نسکافه» / یادداشت کارگردان
در صفحه اینستاگرام تریبون هنر با ما همراه باشید
تاریخ انتشار :۳۱ خرداد ۱۴۰۳