در ایران خیلی ها تفاوت راک و متال را نمی دانند
+اسم گروه را گذاشتیم The Ways یعنی راه ها و این یعنی هر کسی راه خودش را می رودتریبون هنر- سام شرف زاده: موسیقی پاپ بیشترین سهم از بازار موسیقی کشور را دارد و طبیعتا بیشترین مخاطب را. قرار گرفتن در این شرایط یعنی زنگ خطری به صدا درآمده که بی شک صدای آن را هر کسی نمی شنود. در این میان رسانه ها باید بیشتر به سبک های دیگر توجه کنند چرا که خواننده های سبک های دیگر مثل راک یا رپ نباید احساس کنند جایی در این فضا ندارند و همچنین مخاطبین آن ها نباید دست و گوش خود را خالی ببینند از آنچه می پسندند. در فرصت پیش آمده گفت و گویی با پدرام آزاد کرده ایم که در حال حاضر به غیر از فعالیت مستقلش، سرپرست گروه The Ways است که یکی از محبوب ترین گروه های راک ایران شده. گروه The Ways حدودا ده سال است کار هنری خود را شروع کرده و پس از پشت سر گذاشتن اتفاقات و حاشیه های بسیار به نقطه ای رسیده در این گفت و گو خواهید خواند.
این روزها مشغول چه کارهایی هستید ؟
مشغول تهیه چند تک آهنگ برای خودم و چند خواننده دیگر هستم و به زودی با یک خواننده دیگر که خواننده سرشناسی هم هست یک قطعه را به صورت دوصدایی اجرا و منتشر می کنیم.
پیشتر در خبرها به این اشاره شد که مجوز ترانه های آلبوم گروه The Ways گرفته شده. چه شد که تصمیم گرفتید به صورت مجاز به فعالیت خود ادامه دهید.
از ابتدا به همین فکر بودیم اما شرایط اخذ مجوز فراهم نبود. ساختار کنونی بهتر شده و رویکرد ارشاد عوض شده است و احساس کردیم وقت آن رسیده که برای دریافت مجوز اقدام کنیم. مسئولین تا اینجا که مجوز ترانه ها را گرفتیم همکاری خوبی با ما داشته اند. از اینجا به بعد هم فکر نمی کنم به مشکلی بر بخوریم.
نگاه مسئولین به سبک راک را چطور می بینید؟
گاهی آدم چیزهایی می بیند که غافلگیر می شود. ترانه های آلبوم مجوز دارند و در مرحله تلفیق ترانه با موسیقی، شورا به این نتیجه رسیده بود که میکس و مسترینگ آلبوم ضعیف است. سوال کردم که استدلال شما چیست و گفتند تخصصش را دارند و من به شخصه بعید می دانم چنین تخصصی در شورا وجود داشته باشد. رو به شورا عنوان کردم آرش پاکزاد در میکس و مسترینگ یکی از بهترین های ایران است و با آن تجهیزات نتوانسته مشکلات را متوجه شود و شما با دو اسپیکر نقلی متوجه شدید! که خودشان هم خندیدند. درکی از موسیقی راک در ارشاد وجود ندارد. در تلفیق ترانه با موسیقی روی قافیه ها مشکل داشتند با اینکه در متن راک نیازی به قافیه نیست. ملودی محور است و متن روی موسیقی نوشته می شود. اگر روزی بخواهند به رپ مجوز بدهند این مشکلات بیشتر خواهد بود. زمانی که موسیقی خارج از کشور پررنگ بود، به خواننده های خوب داخلی فرصت داده شد تا به اینجایی که هستیم برسیم. موسیقی داخل خیلی بهتر از خارج است و اگر فاصله بین هنرمندان و وزارت ارشاد زیاد شود اتفاقات خوبی پیش نمی آید. ما می توانیم موسیقی خود را در حد موسیقی جهانی منتشر کنیم اگر شرایط باشد.
آیا در تعریف گروه The Ways به عنوان یک گروه راک، آن را یک گروه اعتراض خوان می دانید ؟
با توجه به فضا و فلسفه راک اعتراض همیشه در این سبک وجود دارد اما می توان از عشق خواند و یک کار معترض منتشر کرد و مثلا گفت این عشق آن چیزی که می خواهم نیست. اعتراض همیشه نسبت به سیستم ها و یا روند اجتماع نیست و خیلی وقت ها می توانیم به خودمان و زندگی شخصی اعتراض کرد. این را هم بگویم که ما کارهای غیر اعتراضی هم داریم که این همه جای دنیا مرسوم است و یک گروه راک نباید حتما تمرکز خود را روی انتشار آثار معترض بگذارد.
تاثیر مجاز شدن روی گروه The Ways چه خواهد بود ؟ فکر نمی کنید اعتراض در موسیقی شما کمرنگ شود ؟
بیان اعتراض در موسیقی حالت های مختلفی دارد و یکی از آنها ترانه است که ترانه های ما بدون هیچ مشکلی مجوز گرفتند و از اعتراض کلامی ما چیزی کم نشد. قدم بعدی سازبندی و تنظیم است که در آن هم چیز پیچیده ای نیست و فکر نمی کنم مشکلی داشته باشد.
آلبوم را با هزینه شخصی منتشر می کنید یا اسپانسر دارید؟
چون می خواهیم پخش خوبی داشته باشیم وقتی مجوز نهایی صادر شد قطعا اسپانسر خواهیم داشت و در حال حاضر هم صحبت هایی کرده ایم اما به توافق خاصی نرسیده ایم. در آلبوم قطعات خوبی جا گرفته اند خصوصا از نظر موسیقایی و خواسته تمام اعضای گروه است که پخش مناسبی داشته باشد. این را هم بگویم که حقوق آثار متعلق به گروه است و نه یک شخص خاص.
آنچه امروز به عنوان موسیقی راک در کشور می شنویم، راک درست و اصولی است؟
متاسفانه خیر. ما اکثرا پاپ-راک کار می کنیم که پاپ سهم بیشتری دارد چرا که گوش مخاطب با راک خالص آشنایی ندارد و ممکن است اثر ما مورد استقبال قرار نگیرد. مثلا در آهنگ «شال» شما با یک فضای پاپ رو به رو هستید در صورتی که در قطعه «شهر من کو» یک موسیقی جدی و اعتراضی که گرایش بیشتری به سبک راک را دارد می شنوید که بین این دو، «شال» بیشتر مورد توجه قرار گرفت.
فضای راک ایران را چقدر به فضای راک جهان نزدیک می بینید؟
چون راک یک موسیقی غربی است و ما سعی می کنیم در آن فضا به اصالت خود پایبند باشیم، کار پیچیده ای انجام می دهیم. ضرب های موسیقی غربی به گونه ای است که ترانه کاملا روی ملودی می نشیند و سوار کردن ترانه فارسی روی این ضرب ها کار ساده ای نیست. هنوز خیلی کار داریم تا به راک جهانی نزدیک بشویم و ناگفته نماند در ایران خیلی ها برای پیشرفت راک تلاش کرده اند. در بسیاری از کشورها خواننده های راک جایگاه بالاتری نسبت به خواننده های پاپ در میان مردم دارند. اما در ایران اینگونه نیست و مخاطب موسیقی به دلایل بسیار از موسیقی راک دور است.
به مخاطب موسیقی اشاره کردید. برخورد مخاطب با یک اثر اعتراضی را چگونه تحلیل می کنید؟ خصوصا وقتی راک باشد.
من رپ را مثال می زنم چرا که امروز به جایی که باید می رسید تقریبا رسیده. در آن سال ها که تازه سبک رپ در ایران راه افتاده بود و خیلی ها برایش زحمت می کشیدند، این سبک در ایران داشت به شکل بدی مسیر خود را طی می کرد و اگر به موسیقی رپ آن سال ها گوش کنید به نوعی خنده دار به نظر می آید چرا که خواننده های آن زمان شناخت درستی از این سبک نداشتند و بی تجربه بودند. خواننده هایی که این سبک را ادامه دادند جایگاه خوبی پیدا کردند مثل یاسر بختیاری یا همان یاس که فکر می کنم یکی از محبوب ترین خواننده های حال حاضر است. برخلاف آنچه که داشت جا می افتاد مسیر خود را طی کرد و آمد مخاطبین زیادی را جذب کرد. راک هم همین است اما با سرعت بسیار پایین پیش می رود چرا که به اندازه رپ شناخته نشد و ما سعی در معرفی و جذب مخاطب داریم و برای رسیدن به این هدف آن را با موسیقی پاپ تلفیق کرده ایم. به یک نکته هم اشاره کنم که در ایران خیلی ها تفاوت راک و متال را نمی دانند. فکر می کنند راک یک موسیقی شلوغ است که حتی در انتهای هارد راک هم به متال نمی رسیم. متال سبکی مبتنی بر”Pattern” “Riff” “Rhythm” است اما راک یک موسیقی هارمونی محور با ملودی های زیبا است.
خیلی ها تصور می کنند گروهی کار کردن راحت نیست ولی شما در قالب یک گروه پیشرفت خوبی داشتید.
گروهی کار کردن در همه جای دنیا فرآیند پیچیده ای است چون اگر چهار نفر در یک گروه باشند، با چهار سلیقه مختلف رو به رو هستیم. در خصوص گروه خودمان مثال می زنم. ما اسم گروه را گذاشتیم The Ways یعنی راه ها. هر کسی راه خودش را می رود و در نهایت به یک راه مشترک می رسیم که موسیقی است. سبک زندگی هر کدام از ما فرق دارد و همین که فاصله مکانی زیادی بین ما وجود دارد کمی کار ما را سخت شده. حامد برای تحصیلات به کانادا رفته که به زودی برمیگرده وعلیرضا هم در امریکا مشغول تحصیل اما من و ایمان تهرانیم. در خاطرم هست شایعه ای را که می گفتند این گروه اصلا ایران نیست وهیچ کدام ایران زندگی نمی کنند. ما همیشه ایران بوده ایم و به مناسبت های مختلف در رفت و آمد بوده ایم مثلا حامد و علیرضا برای ادامه تحصیل رفته اند.
رابطه شما با هوادارانتان چگونه است؟
ما هیچ وقت آن ها را هوادار صدا نمی کنیم و می گوییم همراه. شخصا این نظر را دارم که بین آدم های عادی و آن کسی که موسیقی تولید می کند فرق زیادی نیست و فاصله ای بین خودمان احساس نمی کنیم. همیشه سعی داشتیم همراهان ما بدانند رابطه بین ما دو طرفه است و خوشبختانه به این هدف رسیده ایم.
فضای کاری شما در چند اثر منتشر شده آخر کمی تغییر کرده. در طول تهیه این آهنگ ها به این فکر می کردید که ممکن است با سلیقه هواداران شما فاصله داشته باشد؟
این نکته ای است که در ایران خیلی ها درگیر آن هستند. فکر می کنند مثلا اگر یک خواننده در آلبوم اول خود یک سبک و فضا را دنبال کرده همیشه باید در آن فضا بماند و این مثال در خصوص ترانه سراها ها صدق می کند. اما به این شکل نیست و یک خواننده شاید بتواند در فضاهای مختلف بخواند و موسیقی تولید کند و این خودش باعث می شود خواننده به تکرار نرسد و آهنگ خوب بسازد. می توانستیم همان سبک قدیم خودمان را داشته باشیم اما اعتقاد داشتیم که ممکن است سوال پیش بیاید که آیا The Ways به تکرار رسیده است؟ راک تنوع زیادی دارد که شاید در ایران یک هزارم آن را شنیده باشیم و ما تلاش می کنیم با موسیقی روز دنیا پیش برویم. شاید فضای آلبوم بعدی ما با آنچه تا کنون از ما شنیده شده متفاوت باشد.
موقعیت موسیقی راک را در ایران چطور می بینید؟
من موزیسین های زیادی در حوزه راک می شناسم که به گوش مردم نمی رسند. سبک راک رسانه ندارد و حمایت درستی نمی شود و بعضی به اشتباه تصور می کنند راک مخاطب زیادی ندارد اما این طور نیست و اگر حمایت خوبی از ما بشود در یک بازه زمانی نه چندان طولانی نشان می دهیم چقدر مخاطب داریم. همین شما که با من مصاحبه می کنید یا رسانه هفت نگاه که فرصتی در اختیار من و امثال من قرار می دهد تا بتوانیم صحبت های خودمان را به گوش طیف زیادی از مخاطبین موسیقی برسانیم بسیار ارزشمند است و ما را امیدوار می کند. من با خبرنگاران زیادی در ارتباط بوده و هستم که من را به عنوان یک تنظیم کننده و خواننده پاپ می شناسند و The Ways را به عنوان گروهی که کار مستقل خودش را انجام می دهد.
به نکته خوبی اشاره کردید. شما خارج از گروه یک تنظیم کننده موفق و خواننده پاپ هستید و مستقل کار می کنید. هیچ وقت به این فکر بودید راک بخوانید؟
این سوالی است که من هم گاهی از خودم می پرسم. من در آثارم همیشه قصد داشتم مفهومی را به شنونده منتقل کنم و هر بار با توجه به چگونگی انتقال مفهوم، فضای اثر را تعیین می کنم. راک هم خوانده ام که در آینده خواهید شنید.
پس چرا در The Ways نمی خوانید ؟
صدای من یک صدای اعتراضی نیست و بیشتر احساسی است و خودم را خواننده حرفه ای نمی دانم. اما چون وقتی برای کسی موسیقی می سازم، سلیقه آن شخص هم درگیر کار می شود. تصمیم گرفتم قطعات ساخته خودم را خودم بخوانم تا صد در صدِ کار سلیقه خودم باشد مثل آهنگ «بدرود» که چندی پیش منتشر شد. در ضمن آهنگسازها و تنظیم کننده ها در ایران خیلی شناخته شده نیستند.به یاد دارم در کنسرت کامران رسول زاده عزیز هنگام اجرای یکی از ترانه ها عکس های هنرمندانی پخش می شد که از بین ما رفته اند. وقتی عکس زنده یاد مرتضی پاشایی پخش شد کل سالن دست می زدند اما با عکس بابک بیات، من و چند موزیسین دیگر و عده کمی از حاضرین در سالن. این یعنی مرگ مولف. کسی که آثار بزرگی برای کشورش خلق کرده و برای نسل امروز زیاد شناخته شده نیست.
فعالیت های شما خارج از گروه به کار The Ways لطمه وارد نمی کند؟
لطمه نه چرا که هر کس در زندگی شخصی خود کارهای خودش را انجام می دهد. مثلا ایمان وکیل است، علیرضا به زودی استاد دانشگاه خواهد شد و من هم به موسیقی پرداخته ام. هر کدام از ما با برنامه ریزی درست مسیری را طی می کنیم که کارهای ما در زندگی روزمره به کار هنری مشترکمان آسیب نرساند.
و آخرین صحبت شما در این مصاحبه؟
در انتها هم تشکر میکنم از همه کسانی که حامی گروه هستند. برای تولید یک اثر خیلی ها درگیر می شوند. از طراحی پوستر تا دوستان در پخش و مجوز و قسمت دیگر. تشکر ویژه می کنم از همراهان که همیشه با صبر و رفاقت به ما کمک می کنند تا ما انگیزه بیشتری برای کار داشته باشیم و باید بگویم رسیدن به روزی که در کنسرت ها از نزدیک آن ها را ببینیم و همه با هم آهنگ ها را بخوانیم، دغدغه هر لحظه ما است.
تاریخ انتشار :۹ تیر ۱۳۹۵
کنسرت حامی در تالار وحدت برگزار می شود
+ مخاطبین می توانند از ساعت ده صبح روز یکشبنه بیست و هشتم شهریور به سایت ایران کنسرت مراجعه کنند
